

Autor: Pavel Frček
21.10.2025
Jak karmić bydło?
Prawidłowe żywienie jest absolutną podstawą zdrowia i wydajności krów mlecznych. Krowy są wymagającymi zwierzętami – niezależnie od tego, czy chodzi o produkcję mleka, rozród czy ogólny dobrostan, każdy składnik dawki pokarmowej ma swoje znaczenie. W tym artykule przyjrzymy się zasadom żywienia krów mlecznych i ich cieląt w warunkach domowych oraz w mniejszych gospodarstwach.
Podstawowe zasady żywienia
- Stopniowe zmiany paszy – zwierzęta są wrażliwe na nagłe zmiany, dlatego każdą modyfikację należy wprowadzać stopniowo.
- Wiek i wydajność – inną dawkę potrzebuje jałówka, a inną wysoko wydajna krowa.
- Przechowywanie pasz – pasza musi być sucha i zdrowa, nigdy nie podawaj spleśniałej ani zaparzonej.
- Dostatek wody – woda jest podstawowym składnikiem odżywczym, a jej spożycie może być bardzo wysokie (patrz niżej).
Skład mieszanki paszowej dla krów mlecznych
Największą część dawki pokarmowej (75–80%) powinny stanowić pasze objętościowe – siano, zielonka, sianokiszonka, kiszonka. Ta część zapewnia podstawową ilość włókna potrzebnego do prawidłowego trawienia. Kolejnym elementem są pasze treściwe, które stanowią źródło energii i białka. Podaje się je w ograniczonych ilościach (maks. 3 kg na jedno karmienie), najlepiej równomiernie rozłożonych na dwa posiłki dziennie. Warto również dodawać substancje uzupełniające – mocznik, minerały (wapń, fosfor, sód, potas) i witaminy są niezbędne dla zdrowia, odporności i produkcji mleka.
Żywienie w formie TMR
Najbardziej odpowiednią i efektywną formą karmienia jest tzw. TMR (Total Mixed Ration) – całkowicie wymieszana dawka paszowa, która zawiera idealne proporcje pasz objętościowych i treściwych. Dzięki temu każda krowa otrzymuje taką samą ilość składników odżywczych w każdym kęsie.
Pobór wody
Pobór wody jest kluczowy dla zdrowia krów. Krowy zasuszone (nieprodukujące mleka) spożywają 30–50 litrów wody dziennie, krowy w laktacji około 100–120 litrów dziennie. W czasie wysokich temperatur spożycie może wzrosnąć nawet do 180 litrów dziennie. Zasadą jest zapewnienie czystej, świeżej wody, dostępnej przez cały czas.
Żywienie cieląt
Żywienie cieląt przebiega w trzech głównych etapach:
- Okres siarowy (1.–6. dzień): kluczowy dla odporności, cielę musi otrzymać odpowiednią ilość dobrej jakości siary jak najszybciej po urodzeniu.
- Żywienie mleczne (6.–56. dzień): podaje się mieszankę mleczną lub mleko. Cielę stopniowo zaczyna próbować starter – wysokiej jakości paszę roślinną.
- Żywienie roślinne (od 56. dnia): po odsadzeniu cielę przechodzi na stały pokarm. Dzięki starterowi, podawanemu już od 4. dnia życia, przedżołądki rozwijają się prawidłowo.
Inne artykuły

21.10.2025
Jak karmić bydło?
Prawidłowe żywienie jest absolutną podstawą zdrowia i wydajności krów mlecznych. Krowy są wymagającymi zwierzętami – niezależnie od tego, czy chodzi o produkcję mleka, rozród czy ogólny dobrostan, każdy składnik dawki pokarmowej ma swoje znaczenie.
Czytaj artykuł
17.10.2025
Wścieklizna
Wścieklizna to śmiertelnie niebezpieczna choroba wirusowa, która przenosi się ze zwierząt na człowieka. Wirus atakuje układ nerwowy i stopniowo powoduje jego niewydolność. Najczęściej rozprzestrzeniają ją ssaki – przede wszystkim psy, koty, lisy, nietoperze czy łasice. Do zakażenia zazwyczaj dochodzi w wyniku ugryzienia, ponieważ wirus znajduje się w ślinie zakażonego zwierzęcia. Więcej informacji znajdziesz w tym artykule.
Czytaj artykuł
17.10.2025
Jak rozpoznać mysz, szczura lub szczura wędrownego?
W stajni, na działce lub w stodole może pojawić się nieproszony gość – gryzoń. Ale co to właściwie za gatunek? Czy to szczur, mysz, a może coś innego? W tym artykule przedstawimy poszczególne gryzonie i nauczymy się je niezawodnie rozróżniać.
Czytaj artykuł