Rodzaje serów i ich pochodzenie
Pavel Frček

Autor: Pavel Frček

24.06.2025

Rodzaje serów i ich pochodzenie

Ser to nie tylko edamski na kanapce. Na świecie istnieją setki rodzajów sera – pleśniowe, twarde, świeże, parzone... Każdy region ma swój charakterystyczny ser, który odzwierciedla lokalną tradycję i smak. Przyjrzyjmy się, skąd pochodzą niektóre znane sery.

Czechy

Z pewnością wszyscy znamy południowoczeską Nivę – ser z niebieską pleśnią i wyrazistym smakiem. Produkowany jest od 1951 roku w Czeskim Krumlovie według tej samej receptury. Producenci kładą duży nacisk na jakość mleka, co wiąże się z hodowlą krów mlecznych. Ser dojrzewa w surowych warunkach higienicznych, w klimatyzowanych dojrzewalniach. Warto wspomnieć także o serkach olomunieckich – charakterystycznym serze wytwarzanym z chudego twarogu bez dodatku podpuszczki. Ten ser odniósł sukces już w 1872 roku, kiedy zdobył nagrodę na wystawie w Wiedniu. W 2010 roku został wpisany do rejestru chronionych oznaczeń geograficznych.

Słowacja

Na myśl o słowackich serach większości z nas przychodzi do głowy bryndza – biały, smarowny, dojrzewający ser z mleka owczego. Jego produkcja składa się z kilku etapów: najpierw ser dojrzewa, następnie jest czyszczony, prasowany, kruszony i mielony. W trakcie tego procesu dodaje się sól. Liptowska bryndza tradycyjnie pakowana jest w drewniane półbeczki. Na początku XIX wieku w okolicach Zwolenia i Brezna rozpoczęto produkcję sera z mleka owczego, powstającego poprzez parzenie skrzepu. Powstaje w ten sposób plastyczna, ciągliwa masa, z której formuje się ser zwany parzenicą – pozostawia się go w naturalnej postaci lub wędzi. Inne typowe słowackie sery to korbacze, oštiepok i wiele innych.

Włochy

Mascarpone to świeży, miękki, kremowy ser wytwarzany ze śmietany z mleka krowiego, o zawartości tłuszczu sięgającej 70–75 %. Czasem dodaje się do niego mleko bawole. Najczęściej używany jest do przygotowywania kremów do tortów i deserów. Mozzarella di Bufala Campana pochodzi z południowych Włoch i produkowana jest z mleka czarnych bawołów. Tylko mozzarella z tego mleka może nosić oznaczenie DOC. Do najbardziej niezwykłych włoskich serów należy Casu marzu – ser z mleka owczego, do którego celowo wprowadza się larwy Piophila casei. Larwy rozkładają ser do miękkiej, kremowej konsystencji. Do innych słynnych włoskich serów należą również Gorgonzola, Grana Padano i Parmigiano Reggiano.

Francja

Zacznijmy od klasyki – camemberta, sera z surowego mleka krowiego. Po odsączeniu ser spryskiwany jest roztworem z pleśnią, a w trakcie dojrzewania regularnie obracany, aby pleśń równomiernie się rozwinęła. Morbier znany jest z charakterystycznej czarnej linii pośrodku. Wytwarzany jest z niepasteryzowanego mleka krowiego, a podczas dojrzewania nacierany słoną wodą. Od 2000 roku posiada oznaczenie pochodzenia AOC. Drugim najpopularniejszym serem we Francji jest Roquefort – intensywnie słony ser pleśniowy, który również posiada oznaczenie AOC. Prawdziwy Roquefort dojrzewa w jaskiniach góry Mont Combalou w pobliżu wioski Roquefort-sur-Soulzon.

Holandia

Czy wiesz, skąd pochodzi ser gouda? Z Holandii. To żółty ser o delikatnym zapachu i lekkim orzechowym aromacie. Występuje w siedmiu stopniach dojrzałości. Wytwarzany jest głównie z mleka krowiego, ale istnieją także wersje z mleka owczego lub koziego. Najczęściej ma formę bochenka o wadze 12 kg, prostopadłościanu lub bloku. Edamski również pochodzi z Holandii – konkretnie z miasta Edam nad jeziorem Ijsselmeer. Zwykle spotyka się go w postaci cegiełek, bloków lub okrągłych bochenków o wadze około 2 kg. Tradycyjny kształt sera edamskiego to zaokrąglona góra i spłaszczony dół.

Grecja

Tu powstał jeden z najstarszych serów na świecie – feta. Od 2007 roku nazwą tą mogą być określane wyłącznie sery pochodzące z Grecji. Wytwarzany jest z mleka owczego lub koziego i przechowywany w solance.

Inne artykuły

Czy zwierzęta mają emocje?

27.08.2025

Czy zwierzęta mają emocje?

To, że zwierzęta potrafią odczuwać i okazywać przywiązanie nie tylko wobec siebie nawzajem, ale także wobec nas, dziś już nikogo nie dziwi. Przez długie stulecia jednak dominował pogląd, że zwierzęta to jedynie „maszyny”, które reagują wyłącznie na bodźce i nie mają żadnych wewnętrznych przeżyć. Dopiero w ostatnich dziesięcioleciach, wraz z rozwojem neuronauki, etologii i nowoczesnych badań behawioralnych, okazało się, że również zwierzęta mają swój świat emocji – często bardzo podobny do naszego.


Czytaj artykuł
Jak zacząć wędkować?

26.08.2025

Jak zacząć wędkować?

Wędkarstwo to hobby, które przynosi relaks, radość i kontakt z naturą. Dla całkowitych początkujących jednak pierwszy kontakt z tym światem może być trochę onieśmielający – ile formalności trzeba załatwić? Czy można łowić wszędzie? I co wszystko trzeba kupić? W dzisiejszym artykule przeprowadzimy cię przez podstawy, które powinien znać każdy, kto chce rozpocząć przygodę z wędkarstwem.

Czytaj artykuł
Jak walczyć ze ślimakami?

20.08.2025

Jak walczyć ze ślimakami?

Ślimaki należą do najczęstszych nieproszonych gości w naszych ogrodach. Smakują im plony i bez litości niszczą owoce oraz warzywa liściaste. Na rabatach, tarasach czy w szklarniach mogą wyrządzić duże szkody. Jak uratować ogród przed tymi mięczakami bez muszli – o tym dowiesz się w dzisiejszym artykule.

Czytaj artykuł