

Autor: Pavel Frček
24.06.2025
Rodzaje serów i ich pochodzenie
Ser to nie tylko edamski na kanapce. Na świecie istnieją setki rodzajów sera – pleśniowe, twarde, świeże, parzone... Każdy region ma swój charakterystyczny ser, który odzwierciedla lokalną tradycję i smak. Przyjrzyjmy się, skąd pochodzą niektóre znane sery.
Czechy
Z pewnością wszyscy znamy południowoczeską Nivę – ser z niebieską pleśnią i wyrazistym smakiem. Produkowany jest od 1951 roku w Czeskim Krumlovie według tej samej receptury. Producenci kładą duży nacisk na jakość mleka, co wiąże się z hodowlą krów mlecznych. Ser dojrzewa w surowych warunkach higienicznych, w klimatyzowanych dojrzewalniach. Warto wspomnieć także o serkach olomunieckich – charakterystycznym serze wytwarzanym z chudego twarogu bez dodatku podpuszczki. Ten ser odniósł sukces już w 1872 roku, kiedy zdobył nagrodę na wystawie w Wiedniu. W 2010 roku został wpisany do rejestru chronionych oznaczeń geograficznych.
Słowacja
Na myśl o słowackich serach większości z nas przychodzi do głowy bryndza – biały, smarowny, dojrzewający ser z mleka owczego. Jego produkcja składa się z kilku etapów: najpierw ser dojrzewa, następnie jest czyszczony, prasowany, kruszony i mielony. W trakcie tego procesu dodaje się sól. Liptowska bryndza tradycyjnie pakowana jest w drewniane półbeczki. Na początku XIX wieku w okolicach Zwolenia i Brezna rozpoczęto produkcję sera z mleka owczego, powstającego poprzez parzenie skrzepu. Powstaje w ten sposób plastyczna, ciągliwa masa, z której formuje się ser zwany parzenicą – pozostawia się go w naturalnej postaci lub wędzi. Inne typowe słowackie sery to korbacze, oštiepok i wiele innych.
Włochy
Mascarpone to świeży, miękki, kremowy ser wytwarzany ze śmietany z mleka krowiego, o zawartości tłuszczu sięgającej 70–75 %. Czasem dodaje się do niego mleko bawole. Najczęściej używany jest do przygotowywania kremów do tortów i deserów. Mozzarella di Bufala Campana pochodzi z południowych Włoch i produkowana jest z mleka czarnych bawołów. Tylko mozzarella z tego mleka może nosić oznaczenie DOC. Do najbardziej niezwykłych włoskich serów należy Casu marzu – ser z mleka owczego, do którego celowo wprowadza się larwy Piophila casei. Larwy rozkładają ser do miękkiej, kremowej konsystencji. Do innych słynnych włoskich serów należą również Gorgonzola, Grana Padano i Parmigiano Reggiano.
Francja
Zacznijmy od klasyki – camemberta, sera z surowego mleka krowiego. Po odsączeniu ser spryskiwany jest roztworem z pleśnią, a w trakcie dojrzewania regularnie obracany, aby pleśń równomiernie się rozwinęła. Morbier znany jest z charakterystycznej czarnej linii pośrodku. Wytwarzany jest z niepasteryzowanego mleka krowiego, a podczas dojrzewania nacierany słoną wodą. Od 2000 roku posiada oznaczenie pochodzenia AOC. Drugim najpopularniejszym serem we Francji jest Roquefort – intensywnie słony ser pleśniowy, który również posiada oznaczenie AOC. Prawdziwy Roquefort dojrzewa w jaskiniach góry Mont Combalou w pobliżu wioski Roquefort-sur-Soulzon.
Holandia
Czy wiesz, skąd pochodzi ser gouda? Z Holandii. To żółty ser o delikatnym zapachu i lekkim orzechowym aromacie. Występuje w siedmiu stopniach dojrzałości. Wytwarzany jest głównie z mleka krowiego, ale istnieją także wersje z mleka owczego lub koziego. Najczęściej ma formę bochenka o wadze 12 kg, prostopadłościanu lub bloku. Edamski również pochodzi z Holandii – konkretnie z miasta Edam nad jeziorem Ijsselmeer. Zwykle spotyka się go w postaci cegiełek, bloków lub okrągłych bochenków o wadze około 2 kg. Tradycyjny kształt sera edamskiego to zaokrąglona góra i spłaszczony dół.
Grecja
Tu powstał jeden z najstarszych serów na świecie – feta. Od 2007 roku nazwą tą mogą być określane wyłącznie sery pochodzące z Grecji. Wytwarzany jest z mleka owczego lub koziego i przechowywany w solance.
Inne artykuły

06.08.2025
Najczęstsze rodzaje chwastów i jak się ich pozbyć
Chwasty to wróg wszystkich miłośników ogrodnictwa. Rosną niemal wszędzie – nie potrzebują dużo wody, dobrej jakości gleby ani specjalnych warunków. Jak mówią doświadczeni ogrodnicy: „Tam, gdzie nic nie rośnie, chwast poradzi sobie bez problemu.” W negatywnym sensie chwastem nazywamy roślinę, która rośnie na grządce lub innym zagospodarowanym terenie wbrew woli ogrodnika. Jakie niepożądane rośliny najczęściej spotykamy w ogrodach i na trawnikach?
Czytaj artykuł
05.08.2025
Jak karmić konie?
Prawidłowe żywienie to jeden z podstawowych filarów zdrowia, wydolności i długowieczności konia. Niezależnie od tego, czy koń służy do rekreacyjnej jazdy, sportu, czy jest po prostu zwierzęciem towarzyszącym – przestrzeganie kilku kluczowych zasad pomoże utrzymać go w dobrej kondycji. Przedstawiamy przegląd zasad żywienia koni oraz składu dawki pokarmowej.
Czytaj artykuł
30.07.2025
Dlaczego warto podawać zwierzętom suplementy witaminowe?
Witaminy są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu – wpływają na metabolizm, rozwój, wzrost oraz odporność na choroby. U zwierząt gospodarskich mają dodatkowo bezpośredni wpływ na wydajność. Dzielą się na witaminy rozpuszczalne w wodzie (B, C) oraz w tłuszczach (A, D, E, K). Przyjrzyjmy się wspólnie temu zagadnieniu.
Czytaj artykuł